शास्त्रीय आणि वैज्ञानिक उपकरणे आधारित टेस्ट

शास्त्रीय आणि वैज्ञानिक उपकरणे — 20 प्रश्न

खालील प्रश्न शास्त्रीय आणि प्रयोगशाळेतील उपकरणे व त्यांचे वापर विचारतात. प्रत्येक प्रश्नासाठी एक पर्याय निवडा. \"उत्तर तपासा\" दाबल्यानंतर चुकीचे पर्याय लाल आणि बरोबर पर्याय हिरव्या रंगाने हायलाइट होतात. शेवटी तुमचा स्कोअर व सर्व बरोबर उत्तरांची यादी दिसेल.

1. 1. सूक्ष्मदर्शक (Microscope) कोणत्या प्रकारच्या वस्तू निरीक्षणासाठी वापरतात?
   खगोलशास्त्रीय विशाल वस्तू अतिसूक्ष्म (micro) जीवाणू व कोशिका मोठ्या यंत्राचे भाग ध्वनी तरंगांचे मापन
2. 2. दूरबिन (Telescope) मुख्यतः काय निरीक्षण करते?
   सूक्ष्मजीव सूक्ष्म रासायनिक संरचना अंतराळातील तारे व ग्रह ध्वनी तरंग
3. 3. स्पेक्ट्रोमीटर (Spectrometer) काय मोजतो?
   वस्तूचे वजन प्रकाशाचे वर्णक्रम व शोषण/उत्सर्जन रेषा तापमानाचे तात्कालिक बदल विद्युत प्रवाह
4. 4. पायरोमीटर (Pyrometer) साधारणपणे काय मोजते?
   द्रवाचे घनता दूरस्थ वस्तूचे उच्च तापमान (उदाहरणार्थ लाल-गरम तापमान) दाब प्रकाशाची तीव्रता
5. 5. बारोमीटर (Barometer) कोणते परिमाण मोजते?
   आर्द्रता वायुदाब (Atmospheric pressure) तापमान पाऊसाची तीव्रता
6. 6. सिस्मोग्राफ/सिस्मोग्राफ (Seismograph) काय नोंदवते?
   समुद्राची लाटा भूकंपाचे कंपने (Seismic waves) वादळांची गतिशीलता वायूचे रासायनिक गुणधर्म
7. 7. गॅल्वानोमीटर (Galvanometer) काय मोजतो?
   लहान विद्युत चाल (small electric current) दाब सूक्ष्मजीवांची संख्या तापमान
8. 8. स्पेक्ट्रोफोटोमीटर (Spectrophotometer) मुख्यतः कोणत्या मोजमापासाठी वापरतात?
   द्रवाचे वजन सॉल्यूशन्सची प्रकाश शोषण क्षमता (absorbance) — सांद्रता मोजण्यासाठी तापमान बदल ध्वनी-तिव्रता
9. 9. मायक्रोस्कोपच्या प्रकारांपैकी इलेक्ट्रॉन मायक्रोस्कोप (Electron Microscope) कोणता उपयोग करतो?
   दृश्यमान प्रकाश इलेक्ट्रॉन बीम — अतिशय जास्त परिभाषा (high resolution) ध्वनी तरंग एक्स-रे
10. 10. ऑसिलोस्कोप (Oscilloscope) मुख्यतः काय दाखवते?
    ध्वनी पद्धतीचे विश्लेषण विद्युत संकेत (electrical signals) चे कालानुक्रमिक रूप (voltage vs time) वस्तूचे वजन प्रकाशाचे वर्णक्रम
11. 11. सेंट्रीफ्यूज (Centrifuge) मध्ये कोणता सिद्धांत वापरून प्रयोग केले जातात?
    अपवर्तक प्रकाश केंद्रापसारी बल (centrifugal force) — भाग वेगवेगळे करणे चुंबकीय क्षेत्र ऊष्मा हस्तांतरण
12. 12. पिपेट (Pipette) प्रयोगशाळेत काय साधते?
    प्रमाणित पण नगण्य द्रवाचे अचूक परिमाण (accurate liquid volume) घन द्रव्य मोजणे तापमान मोजणे प्रकाश मोजणे
13. 13. मॅस स्पेक्ट्रोमीटर (Mass Spectrometer) काय मोजतो?
    अणुंचे द्रव्यमान/अइशन (mass-to-charge ratio) — घटक ओळखण्यासाठी प्रकाशाच्या तरंगलांबी तापमान वायुदाब
14. 14. रिफ्रॅक्टोमीटर (Refractometer) कोणती मोजणी करतो?
    द्रवाचा अपवर्तनांक (refractive index) वायुदाब तापमान ध्वनी गती
15. 15. pH मीटर प्रयोगशाळेत काय मोजतो?
    द्रवाची सांद्रता द्रवाचे pH — आम्ल/क्षार मापन दाब प्रकाशाचे स्पेक्ट्रम
16. 16. मॅनॉमीटर (Manometer) साधारणपणे काय मोजते?
    आवाज दाब (pressure difference) तापमान प्रकाशाची तीव्रता
17. 17. कलोरीमीटर (Calorimeter) चे मुख्य उद्दिष्ट काय आहे?
    ध्वनी लाटा मोजणे ऊर्जेच्या रूपांतरणामध्ये उत्सर्जित/शोषित उष्णता मोजणे प्रकाश मापन वस्तूचे दाब मोजणे
18. 18. स्प्लिट-रिंग किंवा डिजिटल मल्टीमीटर (Multimeter) काय मोजतो?
    फक्त तापमान विद्युत् परिमाणे — प्रवाह (current), दाब (voltage), प्रतिकार (resistance) प्रकाश संकेत मात्र दाब
19. 19. स्पिन-कोटिंग उपकरण (Spin coater) सामान्यतः कोणत्या क्षेत्रात वापरतात?
    पॉलिशिंग मोठ्या यंत्रांसाठी सोलर सेल्स व मायक्रोइलेक्ट्रॉनिक्सवर पातळ फिल्म लावण्यासाठी जगातल्या हवामान मापनासाठी सूक्ष्मजीव वाढीसाठी
20. 20. विघटनपात्र (Spectroscope / Prism spectrometer) कशासाठी वापरतात?
    संपूर्ण पदार्थाचे वजन मोजण्यासाठी प्रकाशाचे वर्णक्रम आणि रेषा विश्लेषित करण्यासाठी (उदाहरणार्थ रासायनिक ओळख) तापमान थेट मोजण्यासाठी ध्वनीच्या तीव्रतेसाठी